L-uzu tal-qanneb
minn Charles Pirotta
IL-HEMP (Qanneb) hija meqjusa
bhala droga u ghalhekk hija projbita
kemm Malta kif ukoll f'hafna pajjizi
ohra. Kif jaf kulhadd il-qanneb hija
zerriegha ferm tajba u ta'
beneficcju ghall-ghasafar. Illum
wiehed jista' isib il-'Hemp-seed oil' li
propju huwa zejt tal-qanneb.
Il-pjanta tal-qanneb hija pjanta b'
sabbitha li kapaci toghla aktar minn
tliet metri bl-gheruq jinzlu l-istess
fond fil-hamrija minn fejn tkun tista'
tiehu il-minerali li jkollha bzonn. Il-
hamrija tibbenefika minn dan li ma
jkollhiex bzonn fertilizzant. Wiehed jinnota
li ftit insetti jaghtuha fastidju. Min
habba li din il-pjanta tikber hafna, kien
issuggerit li din tista' tghin biex tnaqqas
xi ftit il-global warming. ll-qanneb kapaci
tassorbi l-'carbon dioxide' (li jigi mill-
hruq taz-zjut tal-fosilli), u li tibdlu f
ossignu u f'fiber izjed malajr mill-pjanti
l-ohra. lz-zejt miz-zerriegha tal-qanneb
huwa tant versili u eccezzjonali, li mhux
biss fiha hafna nutrienti imma fiha ukoll
il-fibra. Din il-fibra tintuza fil-
produzzjoni ta' ghazel lijintuza biex isiru
dvalji u hwejjeg, zraben, il-qlugh tal-
jots u tined, karta, matejal ghall-bini u
hafna affarijiet ohra incidentalment il-
kelma 'canvas' gejja mill-kelma xjentifika
'cannabis'. Il-qanneb kien prodott agrikolu fl-
Amerika ta' fuq sa l-1930, u li l-Presidenti
Thomas Jefferson u George Washington
kienu 'Hemp Farmers (bdiewa li
jkabbru l-qanneb) qabel saru Presi-
denti. Ghal mijiet ta' snin kien jintuza
ghall-ikel. Fir-Russja per ezempju l-
qanneb kien isir il-butir bnin hafna u li
kien fih proteini, Zejt, vitamini u fibra.
Kien hafna itjeb mill-Peanut Butter'
ghall-kwalita' ta' nutrienti li fih, u li
kellu inqas 'carcinogenic aflatoxins'
Bhal-'Linseed Oil' (zejt tal-kitten)
iz-zejt tal-qanneb kien jintuza fiz-zebgha
ghaliex fih hafna EFA (essential fatty
acids). Dawn l-acids ghamlu reazzjoni
ma' l-ossignu u joholqu speci ta' qoxra
irqiqa meta tinxef. Fl-Amerika u
pajjizi ohra, dan iz-zejt kien jintuza fil-
lampi qabel ma dahal l-elettriku.
Storikament, dan iz-zejt kien
jintuza ukoll fil-preparazzjoni ta' l-ikel
qabel ma gew ivvintati l-
proceduri li jintuzaw biex jippreservaw
l-ikel, pero', kien irid ikun frisk u
jintuza dik il-gimgha jew ta' wara.
Dan iz-zejt tant huwa perfett li huwa
wiehed mill-aktar zjut naturali li huma
bilancjati. Dan tant fih kombinazzjoni
proporzjonali tajbin ta' I-EFA u GLA
(gamma linolcic acids), li huwa tajjeb
ghall-uzu fit-tul, u hu l-uniku vegetable
oil (zejt naturali) li fih din il-
kombinazzjoni.
Daz-zmien huwa difficli issib din
iz-zerriegha (qanneb). Din l-izjed
li tinstab huwa fic-Cina, l-India u l-
Ewropa fejn titkabbar minghajr il-bzonn
ta' xi pesticida.
Avolja fiha dawn l-affaiijiet kollha
tajbin din il-pjanta hija iiegali li titkabbar
f hafna pajjizi, imma l-Hemp Oil u l-
Steamed Hemp Seed (ahna nsibuha bhala
inkaljata) mghandhomx dawn ir-
restrizzjonijiet fuqhom. L-iSproutable
Hemp (dak li jista' jinbet) hija illegali
ghaliex tista' titkabbar biex jipporducu
minnha dik li tissejjah 'cannabis'.
Kuntrarju ghal dak generalment
mahsub, iz-zerriegha u z-zejt (naturali) ma
jipproducux dak li jghidulu 'High' fil-
bniedem, f"annimali jew ghasafar ghax ma
fihomx is-sustanza 'TFIC (tetra-hydro-
cannabinol).
lz-zejt tal-qanneb huwa ta' kulur ahdar u
t-toghma tieghu hija bhal dik tas-Sunflower
(fjura tax-xemx). Dan jista' jintuza bhalma
jintuzaw zjut ohra ta' ikel, pero' mhux
tajjeb ghall-qali. Irid jitpogga fil-fiidge jew
fil-freezer ghax jista' jittranga, u jitpogga
go recipjenti skuri u protetti mid-dawl.
Kieku huwa aktar konvinjenti li
ikollna tahlita ta' zrieragh li ikun fiha
persentagg zghir ta' qanneb, imma
nistghu nuzaw il-Hemp Oil minflok.
Id-ditta 'HERBA'tipproduci dan
il-prodott u tista' issib minnu fic-
Centru MCBA.
Donated by the Malta Cage Birds Association Club visit MCBA club website
|